Phanxica mở mắt chào đời năm 1384 tại kinh thành Rôma. Thuộc giai cấp quý phái nhưng đạo đức. Nhu mì, trầm lặng và thương người đã là đức tính nổi bật của Phanxica ngay từ thiếu thời. Bé rất thích đọc truyện các thánh, đặc biệt truyện các thánh ẩn tu tại vùng sa mạc Ai Cập. Bé bắt chước các ngài sống đời hy sinh hãm mình. Nhưng cha giải tội thường bảo bé:

-Hãy dâng mọi việc con làm cho Chúa, dù việc đó nhỏ bé tới đâu. Hãy năng nhắc lại việc hiến dâng đó. Một ngày kia con sẽ dâng Chúa Hy sinh lớn lao. Con sẽ phải hy sinh Ý riêng của con.

Bé thường suy tư về những lời đó mà chẳng hiểu chi. Khi lên 11 tuổi, Phanxica ước mong dâng hiến cuộc đời cho Chúa. Đêm Sinh Nhật năm ấy, trước Thánh Lễ nửa đêm, cô dâng mình làm lễ vật hầu ngăn ngừa sự dữ đang làm hại Giáo hội thời đó. Sau Thánh lễ trở về nhà, cô chìm ngập trong nguyện cầu suốt đêm ấy. Một ngày nắng đẹp mùa xuân năm sau, đang khi ba má nghỉ ngơi ngoài vườn, Phanxica mạnh dạn thưa với các ngài:

-Thưa ba má, xin ba má cho phép con đi tu dòng.

Sau một phút ngỡ ngàng, ba Phanxica hắng giặng rồi trả lời:

-Không được, Phanxica ạ, ba má không cho phép con làm như vậy. Thực sự, ba đã hứa gả con cho Laurenxô, con thứ hai của ông Anrê Ponziani rồi!

Trước lời chối từ đường đột của ba, Phanxica đứng ngây người chẳng biết nói sao. Trước khi xin phép, cô tin tưởng thế nào cũng được chấp thuận, ngờ đâu lúc này lại bị từ chối phũ phàng như thế! Cô lẩm bẩm lời kiếu từ, rồi đi gặp cha giải tội.

Trên đường đi, Phanxica bắt đầu lý luận:

-Có phải đây là hy sinh lớn lao về ý riêng Chúa đòi hỏi nơi tôi không? Chắc là không, vì điều đó làm tôi xa lìa Chúa....Nhưng giả như đây là Thánh Ý Chúa, tôi có phải vâng lời không?

Bối rối trăm chiều, Phanxica tỏ bày câu truyện cho cha giải tội. Ngài âu yếm lắng nghe rồi trả lời cô:

-Đó là Thánh Ý Chúa muốn con kết bạn. Con vẫn còn có thể phụng sự Chúa trong đời đôi bạn. Vai trò của con trong cuộc sống sẽ là đau khổ và vâng lời.

Thế là Phanxica chấp nhận Thánh Ý Chúa qua cha giải tội. Nàng tự nghĩ: Anh hùng biết bao vai trò làm vợ và làm mẹ trong gia đình. Người ta phụng sự Chúa qua chồng, qua con. Người ta đi tìm Chúa trong khi làm các việc trong nhà.

Laurenxô thuộc gia đình giầu có. Đám cưới diễn ra trong tưng bừng náo nhiệt. Chàng hơn nàng vài tuổi. Quang cảnh gia đình chồng thật hạnh phúc. Cha mẹ, vợ chồng con cái, cùng đầy tớ sống chung đề huề trong một biệt thự rộng rãi. Cha mẹ chồng rất tử tế đối với Phanxica. Cả Phaolô, anh của chồng nàng cũng vậy. Vợ anh Phaolô là Vanessa cũng là một phụ nữ đạo đức thánh thiện. Vừa gặp Vanessa là Phanxica mến ngay. Chính chị Vanessa chỉ cho nàng cách thức ăn chay, hãm mình. và cầu nguyện mà không sợ những con mắt tò mò dòm ngó. Giữa những sinh hoạt xã hội, không ai ngờ rằng Vanessa và Phanxica mang xiềng và áo nhặm lẩn dưới những bộ đồ duyên dáng.

Phanxica tỏ ra rất từ tốn thương giúp người nghèo. Hằng ngày nàng đi thăm nhà thương, chăm sóc các bệnh nhân. Chẳng bao lâu, những người lân cận đã nhận biết lòng đại độ của nàng. Mỗi lần phạm một tội lỗi nhỏ nàng đều cảm biết sự hiện diện của thiên thần bản mệnh. Đôi khi thiên thần đứng bên nàng tỏ vẻ buồn rầu. Lúc khác nàng cảm thấy thiên thần vả nhẹ má nàng. Sự kiện đó dậy nàng hay Chúa không muốn những kẻ Chúa yêu phạm lỗi, dù lỗi nhỏ mọn cũng không.

Laurenxô và Phanxica ước nguyện có con, nhưng cả ba đứa đầu đều chết ngay sau khi sinh. Đôi vợ chồng buồn rầu không tả! Rồi đứa con thứ tư chào đời. Đây là một bé trai kháu khỉnh, họ đặt tên cho bé là Baptist. Tính tình Baptist Giống hệt Laurenxô. Bé trai kế, họ đặt tên là Evangelist, tính tình trầm lặng giống hệt Phanxica. Tiếp theo là Anê, em gái của Evangelist. Phanxica hết dạ thương yêu, giáo dục các con. Nàng dậy con chuyên chăm lánh lữ làm lành.

Một lần, thành Rôma bị trận lụt quái ác tàn phá. Nhà cửa hư hại. Bệnh dịch hoành hành. Đói kém tràn phủ khắp thành. Trong nhà ngoài phố người chết la liệt. Phanxica và Vanessa tình nguyện đi cứu giúp những người đau khổ. từ căn chòi bẩn thỉu này sang căn nhà đổ nát khác, họ đem thực phẩm và thuốc men cứu chữa người nghèo. Kho thóc lúa của nhà chồng cẳng mấy chốc đã cạn. Người nghèo đói tiếp tục ngã gục trước nhà. Trước hoàn cảnh đáng thương đó, Phanxica chạy vào kho đã trống rỗng, cắm đầu trong nguyện cầu. Trong nháy mắt, kho lúa lại đầy ắp lúc nào không hay. Phanxica lại tiếp tục thực thi lòng bác ái.

Thánh giá và đau thương thường rải khắp cuộc đời người Chúa yêu. chiến tranh giữa các giai cấp quý tộc đột nhiên bùng nổ trong cảnh nghèo đói và chết chóc vì bệnh dịch. Laurenxô buộc lòng phải ra trận chống quân thù. Chẳng bao lâu, chàng đã lê lết tấm thân thương tích về nhà. Phanxica ngày đêm chăm sóc cho chồng mau hồi phục sức khỏe. Nhưng tiếng kêu cứu của người nghèo khó quanh vùng ngày một thảm thiết, nên Laurenxô đã phải nói với vợ:

-Người nghèo khổ đang cần tới em, em hãy đi cứu giúp họ. Anh có thể tự chăm sóc thân anh được rồi.

Thế là Phanxica lại được dịp tiếp tay với chị Vanessa cứu độ chúng sinh. Hai người đi quyên góp quần áo và thực phẩm cho người nghèo, chữa trị kẻ yếu đau, chôn táng người chết. Ngoài ra họ cũng dậy Giáo Lý cho trẻ em, lũ trẻ đáng thương giữa cảnh chiến tranh và bệnh dịch không có nơi học Giáo lý. Thình lình, Phaolô, chồng của Vanessa bị quân thù bắt cóc, kèm theo lời đe dọa:

-Hãy nộp đứa con trai của Laurenxô làm con tin. Nếu không, phaolô sẽ bị giết!

Phanxica tan nát cõi lòng. Nàng muốn cứu anh Phaolô. Nhưng làm sao có thể đành lòng trao nộp đứa con thân yêu cho quân thù. Nàng cầu nguyện và khóc lóc suốt đêm. Ngày hôm sau, nàng trao nộp Baptist cho quân thù. Nhưng lạ thay, bọn địch thay nhau đặt Baptist trên lưng hết con ngựa này đến con ngựa khác, nhưng chẳng một con nào chịu di chuyển. Cuối cùng bọn chúng buộc lòng phải trả Baptist lại cho Phanxica.

Tính mạng của Laurenxô bị quân thù đe dọa, nên một số bạn hữu đã giúp chàng trốn khổi Rôma. Ít ngày sau đó, một đoàn kỵ binh xồng xộc kéo đến trước nhà. Phanxica liền giục Vanessa và các con đi trốn. Riêng bé Baptist không chịu rời bỏ mẹ. Hai mẹ con nắm chặt tay nhau xuất hiện trước quân thù. Bọn lính lục soát khắp nơi lùng bắt Laurenxô. Tìm không thấy, chúng vô cùng tức giận đạp phá đồ đạc rồi nổi lữa đốt nhà. Chúng giằng Baptist khỏi tay Phanxica rồi lôi đi. May thay những người bạn quý của gia đình đã giải thoát Baptist và đem bé đi trốn. Khổ đau tiếp tục đến với Phanxica. Evangelist, con trai nàng, bị nhiễm bệnh dịch rồi chết. Lời sau cùng của bé:

-Con thấy các thiên thần đến đón con về trời.

Mấy tháng sau, bé Anê cũng chết như anh. Giữa những đau khổ tột cùng đó, Phanxica và Vanessa vẫn ngày ngày kéo xe thu nhặt xác chết trên đường phố rồi đem đi chôn. Hai chị em an ủi người hấp hối, khuyên họ thống hối lỗi lầm, chăm sóc người bệnh tật. Từ nhà này sang nhà khác, hai chị em xin cơm bánh nuôi người nghèo.

Bẩy năm sau, hòa bình trở lại. Laurenxô và Baptist về nhà. Phaolô cũng được trả tự do. Mọi người trong gia đình cùng hợp lực xây dựng lại cơ đồ. Phanxica tiếp tục công việc từ thiện. Hoàn cảnh đã khả quan hơn, nhưng lúc nào cũng có người nghèo và bệnh tật. Về sau nàng lập một tu hội đời mang tên thánh Biển Đức (Benedictine Oblates), hợp bởi các phụ nữ và các bà góa. Anh Phaolô, chị Vanessa, và Laurenxô lần lượt giã từ cõi thế, bỏ Phanxica một thân côi cút. Nàng khóc thương những người thân yêu, nhưng ngập tràn hy vọng, nàng tin tưởng họ đang hưởng hạnh phúc quê trời, và rồi cuộc hội ngộ sẽ tới một ngày không xa.

Những năm cuối đời, Phanxica kiên lỉ khước từ mình trong cuộc sống tu hội do chính nàng lập. Năm 56 tuổi nàng lìa trần. Môi mấp máy cùng một lời Evangelist con trai nàng nói trước khi tắt thở:

-Tầng trời mở ra, và các thiên thần đang đến đón tôi.

Nàng được tôn phong hiển thánh năm 1608. Hằng năm Giáo hội mừng kính thánh nữ Phanxica thành Rôma vào ngày 9 tháng 3.

 

Ý Kiến Bạn Ðọc
 
Tên